Over de Camino naar Santiago de Compostella heb ik verschillende dingen gehoord. Zo is het onder andere ‘life changing’ en is de Camino ‘het leven in een notedop’.

Ik heb het mogen ervaren en deel met jullie graag de tips en lessen die de Camino me gaf.

Je kan ze zien als levenslessen, aandachtspunten of als uitspraken die je al weet en op deze manier weer even aandacht krijgen.

Op 29 april 2014 vertrekken mijn vader en ik voor deze wandeling van 780 kilometer met 1 doel: begin juni Santiago bereiken. Na 32 dagen achtereenvolgend stappen, arriveren we op 31 mei op het plein aan de kathedraal.

Tijdens de pelgrimsmis richt de priester zijn woord tot alle pelgrims. Hij vertelt dat we niet enkel pelgrims op de Camino moeten zijn, maar vooral pelgrims in het leven – ‘peregrinos en la vida’. In dit zinnetje zat voor mij de hele Camino samengevat. Mijn tranen vloeiden dan ook rijkelijk bij dat inzicht.

Ik vat hierbij de Camino samen in mijn 16 levenslessen.

#1 alle begin is moeilijk

De eerste vier dagen had ik zo’n enorme spierpijn dat ik dacht het nooit te zullen halen. Het kost me uiteindelijk twee weken vooraleer ik gewend ben aan het gewicht op mijn rug en het maken van tochten van gemiddeld 25 kilometer. Na die twee weken loop ik ineens een kilometer per uur sneller dan in het begin.

Doorzetten is de boodschap.

#2 luister vooral naar jezelf

Op de Camino ben je, door het grote aantal pelgrims, weinig alleen. De neiging ontstaat om met ‘de groep’ mee te doen: rusten waar velen pauze nemen, het tempo van anderen wandelen of met anderen meewandelen.
Maar je kunt je niet de hele tijd aanpassen. De belangrijkste vraag is: ‘wat wil ik?’

Doe vooral niet iets omdat anderen het doen, maar omdat je het zelf wil.

#3 houd je eigen tempo

De eerste dagen lopen we samen met twee Duitse mannen. Ik merk dat mijn vader de neiging heeft om heel veel rekening met hen te houden. Voor mij gaat het tempo te snel, moet ik concluderen. Toch is het voor mijn vader best moeilijk om afscheid te nemen van hen, waar we uiteindelijk nog heel wat avonden mee getoast hebben omdat we ze steeds weer tegenkwamen.

Iedereen heeft zijn eigen tempo. Ga je niet spiegelen of aanpassen aan een ander.

#4 je verandert best niet alles

Het wandelen van de Camino is een hele uitdaging en volledig buiten mijn comfortzone. Toch is een van de belangrijkste zaken het dragen van goed ingelopen stapschoenen.

Begin je aan iets nieuws? Je hoeft niet alles op z’n kop te gooien. Enkele vertrouwde zaken kunnen jou zeker dienen.

#5 verander van strategie als iets niet werkt

Onze doelstelling is om al wandelend Compostella te bereiken. Na zo’n zeven dagen klimmen en dalen voel ik dat mijn knie warm loopt. Dat maakt me wat ongerust, want ik begrijp meteen dat dat iets anders is dan de spierpijnen van de vorige dagen.

Uiteindelijk beslis is om een dag de wandeling af te breken en al liftend verder te gaan. De twee dagen daarna maak ik gebruik van de ‘rugzak-taxi’ die je rugzak tegen betaling naar de volgende herberg van je keuze brengt. Samen met een knieband en ontstekingsremmende pillen redt dit mijn knie waardoor ik nadien weer gewoon heb kunnen wandelen. En nog belangrijker: Santiago bereiken.

Hou je grotere doel in de gaten en verander, eventueel tijdelijk, van strategie als de situatie daarom vraagt.

#6 voel je niet schuldig als je van strategie verandert

Het veranderen van strategie kan overkomen als falen en enige moeite kosten als je je er schuldig over voelt… Toch kan het juist erg slim zijn. 
Een Nederlandse medepelgrim noemt dit vasthouden ‘nep-trots’ omdat het uiteindelijk, zoals in het vorige voorbeeld meer dan waarschijnlijk zou gebeuren als ik niet tijdelijk een andere strategie had toegepast, kan leiden tot opgave.

#7 geniet van het onderweg zijn

Dit is een enorme dooddoener, ik weet het. En toch ben ik hiertoe gedwongen tijdens de Camino. Uiteindelijk is het niet haalbaar om 32 dagen alleen maar aan Compostella te denken. Want zo vergeet je te genieten van onverwachte ontmoetingen, het fluiten van de talloze koekoeks of de prachtige omgeving.

Maar soms ook de saaiheid van het stappen, de pijn, de warmte of in tegenstelling de bijtende kou, of de regen krijgen dan niet de kans om je te beroeren.

#8 je kan meer dan je denkt

780 kilometer wandelen met een rugzak van ongeveer negen kilo? Yeah right. Ik was vastbesloten om ervoor te gaan, maar als ik er hard over nadacht, dan kreeg ik het Spaans benauwd en twijfelde ik of het wel haalbaar voor me was. Vooraleer ik vertrok, heb ik dan ook maar niet te veel nagedacht ;-)
En gelukkig maar, want zowel mijn vader als ik hebben het er goed vanaf gebracht. Je kan echt meer dan je denkt.

#9 zorg voor een onomkeerbare beslissing als je buiten je comfortzone gaat

Buiten je comfortzone gaan, zorgt ongetwijfeld voor angst. Om ervoor te zorgen dat je niet terug krabbelt, maar door de angst heen gaat, is het belangrijk om te zorgen dat je niet meer terug kan.
Onze beslissing om naar Compostella te wandelen nemen we in 2013, onder invloed van goede weersomstandigheden en mijn agenda, terwijl we pas een jaar later effectief wandelen. Tijd genoeg om van gedachten te veranderen als het in mijn hoofd toch wel erg akelig en moeilijk lijkt.

Dus wat heb ik gedaan? In augustus 2013 word ik 40 jaar en maak ik wereldkundig dat mijn vader en ik in mei 2014 naar Compostella wandelen. Dan wordt het al wat moeilijker om terug te krabbelen ;-) En in oktober 2013 boeken we gewoon een vlucht waardoor het vertrek nog zekerder wordt.

Wil jij iets doen dat je akelig vindt? Zorg dan dat je niet meer terug kan.

En de angst? Die stak bij mij enkele dagen voor vertrek in alle hevigheid de kop op, maar bleek uiteindelijk niets meer dan hersenspinsels te zijn.

#10 visualiseer het doel dat je wilt bereiken

Op momenten dat ik het mentaal moeilijk had, of de pijn me erg parten speelde, visualiseerde ik dat ik het plein met de kathedraal op wandel. Ik zag mezelf toekomen en rondkijken en ik voelde de blijdschap en de opluchting van het aankomen.

Visualiseren hielp me om door te zetten en negatieve gedachten om te buigen.

#11 leef in het moment

Zoek geen problemen die er nog niet zijn. Er is een quote: ‚de mens lijdt het meest van het lijden dat hij vreest’. 95% van de problemen gebeuren niet werkelijk en leveren ons enkel kopzorgen op.

Op weg naar Cruz de Ferro, met 1500 meter het hoogste punt van de Camino, regent het pijpenstelen en is het met temperaturen net boven het vriespunt ijskoud. Zeer snel is mijn broek aan de onderkant kletsnat en voel ik langzaam maar zeker via mijn sokken ook mijn schoenen vochtig worden. In een opwelling vraag ik me af hoe ik dat in hemelsnaam droog ga krijgen.

Ik slaag erin om me mentaal weer helemaal in het moment te brengen, mijn aandacht te leggen op de zware en natte tocht, en daar zelfs nog van te genieten door me te bedenken: ‘ik ben nu aan het wandelen en kan niets veranderen aan die natte broek en sokken. Straks als ik in de herberg kom, bekijk ik wel hoe ik dat droog krijg.’

En gelukkig maar, want ik heb als eerste de wasmachine en de droogkast ter beschikking in de herberg. En er ligt voldoende krantenpapier om in onze schoenen te stoppen waardoor die de volgende ochtend bijna volledig droog zijn.

#12 een mens heeft weinig nodig om gelukkig te zijn

32 dagen heb ik geleefd met bezittingen die alles samen negen kilo waren. Het liet me nadenken over wat we nu écht nodig hebben om gelukkig te zijn.

Alleszins minder materiële dingen dan we vaak denken. Dat hoorde ik ook van andere pelgrims. Wel: een doel, een goed gesprek, onderweg zijn, delen met elkaar en natuurlijk een bed en eten. Zonder hiermee te willen pretenderen te weten welke materiële dingen iemand wel of niet nodig heeft. Dat zal zeker persoonlijk verschillen.

Alleen blijkt wel dat geluk afhankelijk is van wie we ZIJN, wat we DOEN, en pas op de 3e plaats van wat we HEBBEN.

#13 je kan nooit de hele weg zien

De Camino wordt zeer goed aangeduid, vaak met gele pijlen op muren, straten of betonnen paaltjes. Toch kan je ze zelden van tevoren zien. Het vervolg van de weg wordt pas duidelijk als je vlak bij de volgende pijl bent.
Daarom is het belangrijk om een eerste stap te zetten en in beweging te komen. Je volgende stap en richting worden duidelijk als je op een volgend punt komt en eerst enkele stappen hebt gezet.

#14 blijf stappen zetten

Een droom wordt pas realiteit als je er stappen voor zet. Om Santiago te bereiken was dat voor ons 780 kilometer lang. Dat zijn heel veel stappen.

#15 opgeven doe je maar 1 keer

Toegegeven: ik heb een paar keer gedacht “nu kap ik ermee”. Niet vaak. Dat vind ik al knap van mezelf. Wat me erdoorheen heeft geholpen, is de gedachte: ‘opgeven kan ik maar 1 keer, doorgaan nog tot in Compostella’. 
Het liet me afwegen wat me het meest aantrok: het beeld van op het plein in Santiago aan te komen of verlost zijn van de fysieke pijn. Je kent mijn keuze.

Visualiseer je doel, voel hoe vrolijk je daar van wordt en of het idee kriebelt in je buik. Is dat het geval, zet dan door. Want opgeven doe je maar 1 keer.

#16 ‘moeten’ werkt wél

Ik heb heel lang een allergie gevoeld tegen het woord ‘moeten’. Centraal thema op mijn moodboard van 2014 is ‘niks moet’.
De Camino heeft me geleerd hoe ‘moeten’ wel werkt. Dit inzicht kwam trouwens bij mij op nadat ik al enkele dagen thuis was.

Als ik in Santiago wil aankomen, moét ik wandelen en me voortbewegen. Deze moeten viel helemaal niet zwaar, in de zin dat ik het deed en doorging. Compostella bereiken was namelijk iets dat ik wérkelijk wilde. Daardoor was ik bereid om wat dingen te ‘moeten’: elke dag gemiddeld 25 kilometer stappen namelijk. Omdat ik WEET dat ik dat ervoor nodig heb en ik duidelijk VOEL dat ik dolgraag Santiago wil halen.

Vraag je af waarom je iets moet. Wil je dat werkelijk? En daarbij gaat het om iets dat JIJ vanuit je eigen drijfveren en binnenste wil. Je zal merken dat iets moeten ineens binnen een groter plaatje past waardoor de lading van iets te moeten er af is.

 

Xpress Authenticity TIP
Dit zijn een hele hoop ‘levenslessen’. Wil jij doen wat bij je past?

• Voel welke levensles jou het meest raakt en schrijf deze op een post-it.
• Hang hem gedurende een week op je bureau, plak hem op je spiegel, boven je bed of in je agenda.
• Neem een plek waar je deze zin regelmatig leest en laat hem zo voor jou werken.
• Je kan dit enkele weken achter elkaar herhalen, telkens met een ander ‘Camino-inzicht’.

Mijn vraag aan jou

Welk camino-inzicht komt bij jou het meest binnen? En wat ga je er mee doen?

 

PS Heb jij interesse om met een groep vrouwen een stuk van de Camino te wandelen? Zoek je iemand die raad geeft, maar ook als coach de innerlijke ontdekkingstocht van de deelneemsters kan ondersteunen? Ik praat er graag met jou over. Laat me iets weten op inge@vrouwkracht.be.

 

Naast dit stuk schreef ik ook een artikel voor het tijdschrift Change Think +.
>> Klik hier om het artikel te lezen (pdf).