Er gebeurt iets wat jij niet leuk vindt… Iemand vraagt je iets waar je eigenlijk geen zin in hebt…

Maar je slaagt er niet in om aan te geven wat jij wil, je krijgt tegenwerpingen en uiteindelijk doe je het dan maar, tegen je zin, om de lieve vrede te bewaren.

Herken je dit?

Een vriendin zat afgelopen weekend in deze situatie. Ze zou deze zomer samen met enkele vrienden op vakantie gaan: een trektocht van berghut naar berghut. Mijn vriendin zag dit helemaal zitten.

En zoals het meestal gaat, organiseerden ze een samenkomst om wat dingen concreet te bespreken. Daar liet een van de vrienden weten dat zijn nieuwe vriendin ook mee gaat en dat ze liever een hotel nemen en van daaruit dagtochten doen. Iedereen ging mee in het smeden van de plannen voor dit nieuwe idee. Ook mijn vriendin.

Terwijl ze eigenlijk helemaal geen zin heeft in een vakantie op deze manier. Meer nog, eigenlijk wil ze op deze manier zelfs helemaal niet mee!

Ik vroeg haar waarom ze hier niets van zei. Er waren voor haar 3 redenen:

• Ze was boos omdat iemand zomaar iets anders beslist had. Ze wist dat als ze iets zou zeggen dit bitsig en aanvallend zou zijn. Dat wilde ze niet
• Ze vind dat als je je woord geeft, je dit niet kan verbreken. Zij had gezegd dat ze mee zou gaan dus vind ze dat ze mee moet gaan
• Ze dacht dat de anderen veel tegenwerpingen zouden hebben en ze zichzelf niet zou kunnen verdedigen

Dit soort situaties kan je vaak tegenkomen: op je werk vraagt je baas om iets extra te doen, of om over te werken, je moeder vraagt om langs te komen terwijl je eigenlijk een vrije namiddag wilde hebben, je partner wil met vrienden weg terwijl jij een leuke avond met hem wilde hebben enz.

Wil jij weten hoe je op zo’n manier kan aangeven wat je wil zodat de ander mee is in jouw verhaal, zonder veel reacties of tegenwerpingen aan te halen?

Onderstaande manier van werken kan je helpen.

Eerst ga je kijken wat er bij jezelf gebeurt. Je voelt wat het met je doet. Dit zijn 2 stappen:

1. Wees je bewust van je emotie en zoek een manier om eruit te stappen

 mijn vriendin voelde dat ze boos en verongelijkt was en ze wist dat ze aanvallend zou gaan reageren. Op de vraag wat ze kon doen om die emotie te doen zakken, antwoordde ze: “even naar het toilet gaan”.

Het is belangrijk dat je emotie niet overheerst als je gaat reageren op iemand. Het kan helpen om letterlijk even weg te gaan, maar ook om even diep te ademen. Je kan jezelf ook tijd kopen door bijv. te zeggen “Hier wil ik even over nadenken. Ik kom daar binnen een half uur op terug.”

Mijn vriendin voelde duidelijk dat ze geen zin had in een hotel- & wandelvakantie en liever haar verlof gebruikt om echt rond te gaan trekken met haar rugzak. Ze wil dus vertellen dat ze niet mee gaat.

2. Voel wat jij wil & wat het doel van je gesprek gaat zijn
 Misschien past het wel om morgen over te werken? Of wil je vanavond, als de kinderen in bed liggen, van thuis nog wel wat verder werken. Misschien voelt het wel goed om op je vrije namiddag een koffie in de stad te gaan drinken met je moeder in plaats van bij haar in huis te zitten. En misschien heb je helemaal geen zin om naar je moeder te gaan, want je ziet haar in het weekend al.
Wat voelt voor jou wel goed? Weet wat je wel wil. Zorg dat je dat weet om dadelijk je standpunt te kunnen geven.

Nu ben je klaar om je boodschap naar de ander te formuleren. Hiervoor gebruik je volgende 4 stappen:

A. Spreek vanuit de IK-vorm en geef feiten aan

ik merk dat…, ik hoor jou zeggen dat …, ik zie dat…

Mijn vriendin kan aangeven: “eerst hadden we afgesproken een trektocht te doen en te slapen in  berghutten. Ik merk nu dat dit veranderd is naar een hotel van waaruit we dagtochten doen”

B. Geef weer wat dit met je doet

welk effect heeft dit op jou? Hoe voel jij je daarbij?

Mijn vriendin zegt in dit geval: “op hotel gaan, is niet echt mijn ding. Daar word ik niet enthousiast van”

Dit is ook het moment om je emotie uit te spreken, zonder in deze emotie te vervallen (want daar ben je uitgestapt). Je kan bijv zeggen. “ik merk dat ik hier boos van wordt” of “dit stelt me teleur”.

C. Geef weer wat je wél wil

Wat is jouw behoefte? Hier geef je woorden aan wat je bij jezelf onderzocht hebt in punt 2.

Mijn vriendin geeft hier aan: “ik wil veel liever rond trekken met mijn rugzak”

In het geval van mijn vriendin zal zij hier zeggen: “ik ga passen voor deze vakantie en iets anders zoeken waar ik wel kan rondtrekken”

Hier is het van belang dat je aangeeft wat voor jou kan. Dit kan zijn in de vorm van een alternatieve oplossing, maar ook iets wat je vraagt van de ander.

Bijv. je kan aangeven dat vandaag overwerken niet kan, maar dat je wel bereid bent om morgen een uur langer te blijven. Of je zegt tegen je moeder: “vind je het goed dat ik je oppik en we in de stad een koffie drinken? Zo ben ik er toch uit geweest op mijn vrije namiddag”

D. Wat is jouw oplossing & wat wil je de ander eventueel vragen
Hier ga je concreet en ondubbelzinnig formuleren wat je doel is.

Dit is een stappenplan en vraagt oefening om onder de knie te krijgen. Mij heeft het geholpen om deze stappen uit mijn hoofd te leren. En vervolgens oefenen en nog eens oefenen.

Bonustip: de beste manier om NIET te slagen is het slachtoffer uithangen en de ander dingen verwijten!

Dit kan er in elke stap insluipen. Wees je daar bewust van.

Mijn vriendin zou haar gesprek dan op deze manier gevoerd hebben:

“Jij komt ineens met iets heel anders aan”

“het is precies niet nodig dat je rekening houdt met anderen”

“weet je wat het daar van is?”

“als ik dan toch niet tel, ga ik ook niet mee”
Wat krijg je dan? Juist. Discussie en tegenwerpingen. En dat was nu juist wat je wilde vermijden.

En mijn vriendin? Die heeft 2 dagen later dit principe toegepast. Ze heeft haar boodschap overgebracht en kreeg… een onmiddellijk begrip, zonder tegenwerpingen…

Ik wens jou veel succes met het oefenen om aan te geven wat je wil!